Θυρεοειδής αδένας: Πότε & Πώς πρέπει να αφαιρείται;

Θυρεοειδής

Ο θυρεοειδής αδένας αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ενδοκρινείς αδένες του ανθρώπινου σώματος, καθώς παράγει 3 ορμόνες που ρυθμίζουν το σύνολο του οργανισμού. Εντοπίζεται μπροστά από την τραχεία και κάτω από το «μήλο του Αδάμ» και είναι υπεύθυνος για την παραγωγή των ορμονών Τ3,Τ4 και CT. Ο αδένας αυτός αποτελείται από 2 λοβούς, οι οποίοι συνδέονται στη μέση από τον ισθμό, παίρνοντας έτσι το σχήμα της πεταλούδας. Ο αδένας του θυρεοειδούς είναι ένα μόνο μέρος του ενδοκρινικού συστήματος.

thireoeidhs

Θυρεοειδής αδένας – Ποια η λειτουργία του;

Η λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα συνοψίζεται στην παραγωγή και την έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών. Οι ορμόνες που παράγονται από τον αδένα του θυρεοειδούς είναι η Τ3 (τριωδοθυρονίνη), η Τ4 (θυροξίνη) καθώς και η CT (καλσιτονίνη). Οι δυο πρώτες ορμόνες είναι υπεύθυνες για τον μεταβολικό ρυθμό του οργανισμού, ρυθμίζοντας την ωρίμανση και την ανάπτυξη όλων των κυττάρων, ενώ η καλσιτονίνη είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση του ασβεστίου στο αίμα.

Παθήσεις θυρεοειδούς: Ποιους αφορούν;

Οι παθήσεις του θυρεοειδούς αφορούν το 10% του γενικού πληθυσμού και μπορούν να παρουσιαστούν σε όλους, ανεξαιρέτως φύλου ή ηλικίας. Είναι γεγονός ότι το γυναικείο φύλο είναι επιρρεπές στην ανάπτυξη κάποιας θυρεοειδικής νόσου, λόγω των έντονων ορμονικών μεταβολών. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι 1 στις 8 γυναίκες πάσχουν από θυρεοειδοπάθεια.

Οι παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να είναι συγγενείς, δηλαδή να επιβαρύνουν τον ασθενή από την εμβρυϊκή ζωή, ή επίκτητες. Οι νόσοι του θυρεοειδούς εμφανίζονται με μεγάλη συχνότητα και επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Στους παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης κάποιας πάθησης του θυρεοειδούς περιλαμβάνονται:

Οικογενειακό ιστορικό
Αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα ή διαβήτης
Ορμονικές μεταβολές, όπως κατά την εμμηνόπαυση ή την κύηση
Λήψη μεγάλης ποσότητας ιωδίου

Ποιες οι συνήθεις παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα;

Οι κύριες παθήσεις του θυρεοειδούς μπορούν να ταξινομηθούν σε 2 κατηγορίες, τις λειτουργικές και τις μορφολογικές (ή ανατομικές), οι οποίες συνήθως δεν επηρεάζουν τη λειτουργία του αδένα.

Μορφολογικές παθήσεις θυρεοειδούς:

Βρογχοκήλη
Όζοι του θυρεοειδούς
Καλοήθη ή κακοήθη νεοπλασία

Λειτουργικές παθήσεις θυρεοειδούς:

Υπερθυρεοειδισμός
Υποθυρεοειδισμός
Θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Νόσος Graves
Καρκίνος του θυροειδούς

Οι κυριότερες λειτουργικές παθήσεις θυρεοειδούς είναι ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός. Οι διάφορες νόσοι του θυρεοειδούς προκαλούν την υπερλειτουργία ή την υπολειτουργία του αδένα.

Ποια τα αίτια του υποθυρεοειδισμού;

Στους συχνότερους παράγοντες που συνδέονται με την υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα περιλαμβάνονται:

Μειωμένη πρόσληψη ιωδίου
Θυρεοειδίτιδα: Πρόκειται για τη φλεγμονώδη αντίδραση του αδένα, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη παραγωγή ορμονών. Η συχνότερη θυρεοειδίτιδα είναι αυτή του Χασιμότο (Hashimoto), η οποία αποτελεί ένα αυτοάνοσο νόσημα.
Επιλόχεια θυρεοειδίτιδα: Πρόκειται για θυρεοειδίτιδα που εμφανίζεται λίγους μήνες μετά τον τοκετό. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η λειτουργία του θυρεοειδούς αποκαθίσταται μετά από 1 έτος.
Συγγενής υποθυρεοειδισμός

Ποια τα αίτια του υπερθυρεοειδισμού;

Oι παράγοντες που έχουν ως αποτέλεσμα την υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα είναι οι εξής:

Νόσος του Graves: Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα το οποίο προκαλεί την υπέρμετρη παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Επιπλέον, η νόσος χαρακτηρίζεται από τη διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη), την έντονη απώλεια βάρους και την εξοφθαλμία.
Όζοι του θυρεοειδούς: Ένας ή και περισσότεροι όζοι μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Σε περίπτωση ύπαρξης πολλαπλών όζων τότε πρόκειται για τοξική βρογχοκήλη.
Υπερβολική λήψη ιωδίου: Η συσσώρευση μεγάλης ποσότητας ιωδίου στον οργανισμό έχει ως αποτέλεσμα την υπερπαραγωγή του αδένα.
Επιλόχεια θυρεοειδίτιδα: Αυτός ο τύπος θυρεοειδίτιδας χαρακτηρίζεται από παροδικό υπερθυρεοειδισμό, ο οποίος στη συνέχεια μετατρέπεται σε υποθυρεοειδισμό.

Τα συμπτώματα που προκαλούν οι διαταραχές του θυρεοειδή διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με την πάθηση. Οι διάφορες μεταβολές των ορμονών που οφείλονται σε διαταραχή του θυρεοειδή έχουν ως αποτέλεσμα τα εξής συμπτώματα:

Απότομη αύξηση ή μείωση βάρους
Συναισθηματικές διαταραχές
Καρδιακές αρρυθμίες
Τοπικό οίδημα στην περιοχή του θυρεοειδή
Διαταραχές έμμηνου ρύσεως
Διαταραχές ύπνου
Τριχόπτωση

Τα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με το αν ο θυρεοειδής παράγει υπερβολική ποσότητα ορμονών (υπερθυρεοειδισμός) ή ελάχιστη ποσότητα ορμονών (υποθυρεοειδισμός).

Συγκεκριμένα, τα κύρια συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού είναι:

Αύξηση του σωματικού βάρους
Κόπωση
Κατάθλιψη
Ευαισθησία στο κρύο
Αραίωση μαλλιών
Διαταραχές περιόδου
Δυσκοιλιότητα
Βραδυκαρδία
Βραχνάδα στη φωνή
Κατακράτηση υγρών

Αντίστοιχα, στα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού περιλαμβάνονται:

Απώλεια σωματικού βάρους
Νευρικότητα
Αϋπνία
Προβλήματα όρασης
Βρογχοκήλη
Δυσανεξία στη ζέστη
Διαταραχές ύπνου
Ταχυπαλμία
Τρέμουλο
Εφίδρωση

Σε περίπτωση που αντιμετωπίζετε συμπτώματα όπως τα παραπάνω, μη διστάσετε να έρθετε σε επαφή με έναν εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό ο οποίος θα διερευνήσει τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα. Ο θυρεοειδής ρυθμίζει την καλή λειτουργία του οργανισμού και γι΄αυτό τα συμπτώματα του δεν θα πρέπει να παραβλέπονται.

Πώς σχετίζεται ο διαβήτης με τις διαταραχές του θυρεοειδούς;

Είναι γεγονός ότι η πάθηση του διαβήτη επηρεάζει τη λειτουργεία του θυρεοειδούς αδένα. Οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες ανάπτυξης θυρεοειδοπάθειας συγκριτικά με τα μη διαβητικά άτομα. Ιδιαίτερα οι διαταραχές του θυρεοειδούς είναι συχνότερες σε ασθενείς με διαβήτη τύπου Ι. Παράλληλα, η επιλόχεια θυρεοειδίτιδα αφορά συχνότερα τις γυναίκες που πάσχουν από διαβήτη. Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ παρουσιάζουν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης θυρεοειδοπάθειας, χωρίς βέβαια να αποκλείεται η πιθανότητα ανάπτυξης. Ο διαβήτης τύπου ΙΙ συνδέεται με μειωμένη παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Οι διαβητικοί ασθενείς, και κυρίως εκείνοι που πάσχουν από διαβήτη τύπου Ι, θα πρέπει να υποβάλλονται σε τακτικό έλεγχο του θυρεοειδούς.

Η πλειοψηφία των συμπτωμάτων που προκαλούνται από τις διαταραχές του θυροειδούς αποτελούν κοινά συμπτώματα. Ως εκ τούτου, οι νόσοι του θυρεοειδούς συχνά συγχέονται με άλλες παθήσεις και η διάγνωση τους αργεί να επιβεβαιωθεί.

Για την αποτελεσματική διάγνωση της θυρεοειδοπάθειας κρίνεται απαραίτητη τόσο η εξέταση της κλινικής εικόνας του ασθενούς, όσο και ο εργαστηριακός έλεγχος για την εξέταση των ορμονών. Ταυτόχρονα, εξετάζεται η μορφολογία του θυρεοειδούς αδένα με τη βοήθεια του υπερήχου.

Αιματολογικές εξετάσεις

Η ακριβής λειτουργεία του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να γίνει αντιληπτή με τη βοήθεια του εργαστηριακού ελέγχου όπου ελέγχονται κυρίως οι εξής θυρεοειδικές ορμόνες:

TSH
Τ3
Τ4
Αντιθυρεοειδικά αντισώματα – anti-TPO

Η αυξημένη τιμή της TSH, η οποία εκκρίνεται από την υπόφυση, συνδέεται με μειωμένη λειτουργία του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμό) και αντίστοιχα, η μειωμένη τιμή της TSH υποδεικνύει την αυξημένη λειτουργία του αδένα (υπερθυρεοειδισμό)

Οι κυριότερες ορμόνες που εκκρίνει ο θυρεοειδής αδένας είναι η Τ4 και η Τ3. Η Τ3 παράγεται από τον θυρεοειδή αδένα σε ένα μικρό μόνο ποσοστό, καθώς το 80% της ορμόνης προκύπτει από την τροποποίηση της Τ4 σε Τ3 στους περιφερικούς ιστούς.

Η εξέταση της τριιωδοθυρονίνης Τ3, σε συνδυασμό με τον έλεγχο της TSH, επιβεβαιώνει τη διάγνωση του υπερθυρεοειδισμού, ενώ παράλληλα παρέχει περαιτέρω πληροφορίες για την εικόνα του ασθενούς.

Απεικονιστικές εξετάσεις

Το υπερηχογράφημα του θυροειδούς επιτρέπει την εξέταση της μορφολογίας του αδένα. Κατά την εξέταση αυτή ελέγχεται το μέγεθος, το σχήμα, καθώς και τυχόν όζοι που έχουν αναπτυχθεί. Ταυτόχρονα, δίνεται η δυνατότητα εντοπισμού ύποπτων χαρακτηριστικών ενός όζου, όπως υποηχογένεια, η αγγείωση ή οι ασβεστώσεις, τα οποία μπορεί να υποδεικνύουν κακοήθεια. Για την περαιτέρω μελέτη των ύποπτων όζων είναι απαραίτητη η παρακέντηση.

Εξέταση κλινικής εικόνας

Ο εξειδικευμένος Γενικός Χειρουργός έχοντα λάβει το πλήρες ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και εξετάσει την κλινική εικόνα του ασθενούς, και σε συνδυασμό πάντα με τα ευρήματα των εξετάσεων, θα είναι σε θέση να συστήσει το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο.

Πότε θα πρέπει να απευθυνθεί ο ασθενής σε έναν ειδικό;

Η ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς είναι ζωτικής σημασία για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οι ορμόνες που εκκρίνονται από τον αδένα αυτόν επηρεάζουν λειτουργίες όπως είναι ο μεταβολισμός, η καρδιακή δραστηριότητα αλλά και η ανάπλαση των οστών. Δεδομένου της σημαντικότητας της λειτουργίας του αδένα και των ασθενειών που μπορεί να προκαλέσει, είναι απαραίτητο οι ασθενείς να απευθύνονται άμεσα σε έναν εξειδικευμένο Ιατρό σε περίπτωση που παρατηρήσουν σημάδια που φανερώνουν διαταραχή του θυροειδούς. Στις ενδείξεις αυτές περιλαμβάνονται:

Κόπωση
Ανεξήγητη απώλεια ή αύξηση βάρους
Έντονη τριχόπτωση
Μελαγχολία

Διαταραχές θυρεοειδούς: Ποια η αντιμετώπιση;

Στόχος της αντιμετώπισης των διαταραχών του θυρεοειδούς είναι η επαναφορά των φυσιολογικών επιπέδων των ορμονών που εκκρίνονται από τον αδένα και συνεπώς η αποκατάσταση της λειτουργίας του. Για το σκοπό αυτό, ο Ιατρός σας θα σας υποδείξει την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση, βασισμένη στις ανάγκες σας αλλά και τα διεθνή πρωτόκολλα. Η θεραπεία του θυρεοειδούς διαφέρει σημαντικά ανάλογα με τα αίτια που προκαλούν τη διαταραχή του.

Σε περίπτωση υπερλειτουργίας του αδένα οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

Φαρμακευτική θεραπεία: Η θεραπευτική αγωγή του υπερθυρεοειδισμού περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιθυρεοειδικών φαρμάκων. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η μείωση της παραγωγής ορμονών από τον αδένα.
Χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου: Ενδείκνυται σε ασθενείς που πάσχουν από τη Νόσο Graves ή από όζους του θυρεοειδούς. Το ραδιενεργό ιώδιο καταστρέφει τα κύτταρα του αδένα, αναστέλλοντας έτσι την υπερλειτουργία του.
Χειρουργική αφαίρεση: Η αφαίρεση του θυρεοειδούς προσφέρει οριστική θεραπεία. Μετά την ολική θυρεοειδεκτομή, ο ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει τις ορμόνες του θυρεοειδούς σε μορφή χαπιού εφόρου ζωής.

Σε περίπτωση υπολειτουργίας του αδένα η θεραπεία επιτυγχάνεται με τη χορήγηση της ορμόνης που δεν μπορεί να παραχθεί από τον αδένα, δηλαδή της συνθετικής θυροξίνης Τ4.

Πολλές από τις παθήσεις του θυρεοειδούς που προαναφέρθηκαν δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με συντηρητική θεραπεία και συνεπώς χρήζουν χειρουργικής αντιμετώπισης. Η απόφαση για τη χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδή αδένα (θυρεοειδεκτομή) θα πρέπει να λαμβάνεται έπειτα από ολοκληρωμένη διαγνωστική εξέταση από έναν εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό. Η χειρουργική επέμβαση κρίνεται απαραίτητη κατόπιν συγκεκριμένων ενδείξεων, καθώς και σε περιπτώσεις παθολογικών καταστάσεων που προκαλούν διαταραχές στη λειτουργία του αδένα. Στις συνηθέστερες ενδείξεις για χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνονται:

Ένας ή περισσότεροι όζοι του θυρεοειδούς, με υποψία καρκίνου του θυρεοειδούς
Πολυοζώδεις βρογχοκήλες ή όζοι που προκαλούν τοπικά συμπτώματα
Τοξική βρογχοκήλη
Περιπτώσεις υπερθυρεοειδισμού ή Νόσου Graves οι οποίες δεν αντιμετωπίζονται με φαρμακευτική αγωγή
Τεκμηριωμένη διάγνωση καρκίνου του θυρεοειδούς
Μεγάλες κύστεις
Όζοι που προκαλούν δυσκολία στην αναπνοή ή την κατάποση

Χειρουργική αφαίρεση θυρεοειδούς αδένα – Θυρεοειδεκτομή με χρήση Νευροδιεγέρτη

Η θυρεοειδεκτομή αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για τους ασθενείς που χρειάζεται να υποβληθούν σε επέμβαση. Κατά τη θυρεοειδεκτομή γίνεται χειρουργική αφαίρεση ολόκληρου ή ενός τμήματος του θυρεοειδή αδένα. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα απαιτητική επέμβαση η οποία απαιτεί λεπτούς χειρισμούς και θα πρέπει να εκτελείται μόνο από έναν εξειδικευμένο Χειρουργό. Η αφαίρεση του θυρεοειδή θα πρέπει να κατευθύνεται έτσι ώστε να διαφυλάσσονται τα λαρυγγικά νεύρα, οι παραθυρεοειδείς αδένες καθώς και τα πέριξ όργανα, όπως η τραχεία. Προκειμένου να αποφευχθεί ο τραυματισμός των γειτονικών ζωτικών οργάνων η επέμβαση διενεργείται υπό μεγέθυνση, ενώ η διαφύλαξη των κάτω λαρυγγικών νεύρων επιτυγχάνεται με τη βοήθεια του νευροδιεγέρτη. Ο διεγχειρητικός νευροδιεγέρτης είναι το ηλεκτρονικό εκείνο μηχάνημα το οποίο συμβάλει στον εντοπισμό των 2 κάτω παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων, εξασφαλίζοντας έτσι την ασφαλή έκβαση της επέμβασης. Με τον τρόπο αυτό εξαλείφεται η πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών όπως ο βράγχος φωνής. Η επέμβαση ολοκληρώνεται με τη διενέργεια πλαστικής στο σημείο της τομής, προσφέροντας έτσι στον ασθενή ένα άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.

Η θυρεοειδεκτομή αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική, για την οποία απαιτείται μια πολύ μικρή τομή, μόλις 2-3 εκατοστών. Ο ασθενής αποχωρεί από το Νοσοκομείο μια ημέρα μετά την επέμβαση, με ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο, και επιστρέφει άμεσα στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Ο Γενικός Χειρουργός Dr. Φώτης Αρχοντοβασίλης είναι πλήρως καταρτισμένος και διαθέτει πολυετή χειρουργική εμπειρία, έχοντας εκτελέσει μεγάλο όγκο χειρουργικών επεμβάσεων θυρεοειδούς. Η μακρόχρονη εμπειρία του Ιατρού του επιτρέπει να διαχειρίζεται με μεγάλη αποτελεσματικότητα ακόμη και τα πιο απαιτητικά περιστατικά.